شرایط صلح آمریکا-طالبان در دوره بایدن - وبلاگ ورساچه

به گزارش وبلاگ ورساچه، خبرنگاران، گروه بین الملل - عبدالحمید بیاتی؛ 12 روز از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گذشته اما با این وجود نتایج رسمی این رویداد هنوز اعلام نشده است.

هر چند فرایند تحولات از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری سوم نوامبر آمریکا حکایت دارد اما با این وجود هنوز تکلیف مستأجر جدید کاخ سفید بصورت صد در صد تعیین نشده است. اما کارشناسان و تحلیلگران آغاز به ارزیابی سیاست های آینده کاخ سفید با حضور جو بایدن در خصوص مسائل مختلف دنیا نموده اند.

نظر به اینکه در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ مناسبات آمریکا با اغلب کشورهای دنیا دستخوش تغییراتی شده بحث ارزیابی نحوه رفتار بایدن در عرصه بین الملل در رسانه ها داغ است.

یکی از مسائلی که در این میان باید توجه ویژه ای به آن داشت موضوع افغانستان، توافق واشنگتن با طالبان و وعده ترامپ برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از افغانستان است.

تحلیلگران سیاسی افغان با وجود بعضی نقاط اختلاف در رویکرد دولت آینده آمریکا به افغانستان اما نسبت به هرگونه تغییر دراین باره به دیده شک و تردید نگاه می کنند. نکته مهمی که در تبادل نظری مهر با بعضی از تحلیلگران افغان موردتاکید نهاده شد این است که اجرایی شدن دوباره سیاست های واشنگتن شاید اندکی به تأخیر افتد یا از شتاب آن کاسته شود یا تغییرات مقطعی یا تاکتیکی کند اما به هیچ وجه تغییر راهبردی و اصلی نخواهد داشت و همان سیاست ها البته در بسته های جدید و توسط هر دولتی اجرایی خواهد شد.

محمد حسین جعفری دبیرکل حزب رفاه ملی افغانستان تاکید نمود: در خصوص مذاکرات صلح که با طالبان در جریان است، احتمال زیادی وجود دارد که مسئله مذاکرات متنفی شده و هیأت افغانستانی به کابل بازشود.

توجه به این نکته مهم است که در دوره ریاست جمهوری اوباما، وی طالبان را یک گروه تروریستی می دانست و حاضر به مذاکره با آن نبود و اعلام می کرد که دولت افغانستان باید با طالبان مذاکره کند و جو بایدن نیز به عنوان فردی که سابقه معاونت اوباما را دارد به نظر من همین رویکرد را در قبال طالبان خواهد داشت.

شرایط افغانستان بسیار پیچیده است و دست کشورهای خارجی در تحولات کشور دیده می شود. در خصوص توافقی که در خصوص خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان امضا شده نیز می توان گفت که ممکن است تعدادی از این نیروها از افغانستان خارج شوند اما نکته مهم آن است که آمریکا برای رفتن نیامده است، قطعاً منافع آمریکا ایجاب می نماید که یک تعداد از نیروهایش را در افغانستان نگه دارد. و در خصوص مسئله صلح نیز ممکن است بایدن تمایل چندانی همانند ترامپ به این موضوع نداشته باشد.

سید عیسی حسینی مزاری رئیس خبرگزاری صدای افغان: طی 19 سال اخیر، افغانستان ریاست جمهوری کاندیداهای هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات آمریکا را دیده، ولی فرقی به حالش ننموده است و به خاطر غفلت نخبگان و خودفروختگی بعضی خواص، بازیچه اهداف استعماری این کشور و زمامداران فاسد آن بوده و صدمات جبران ناپذیری متحمل شده است.

در خصوص مذاکرات صلح باید گفت: اولاً بازی مذاکرات و طرح صلح مصرف انتخاباتی برای ترامپ داشت، ثانیاً برای نجات گروه طالبان از افتادن به دامن دشمنان آمریکا صورت گرفت و ثالثاً هدف از مذاکرات مستاصل کردن طالبان، ایجاد اختلاف میان این گروه و در نهایت وارد کردن باقی مانده آنها در بدنه دولت و در نهایت به استحاله کشاندن آنها و سپس سپردن صندلی جنگی آنها به داعش و استفاده از این گروه در راستای رسیدن به اهداف بلند مدت آمریکا جهت ضربه زدن به منافع ایران، روسیه و چین است.

پس بنابراین استراتژی اصلی آمریکا اولاً سلطه بر افغانستان و ایجاد سکو و استفاده از چهار راه اطلاعاتی و تروریست پروری در آن و سپس اشراف بر کشورهای منطقه به ویژه ایران، چین و روسیه و تضعیف و انهدام این کشورها و یا حداقل مهارشان به نفع اهداف افتصادی آمریکاست.

بقیه تحرکات با هرنامی که باشد صرفاً تاکتیکی برای رسیدن به این استراتژی است اگرچه آمریکا در راستای رسیدن به این هدف با موانع جدی هم در داخل افغانستان و هم منطقه و هم دنیا روبرو است و قطعاً به این اهداف نخواهد رسید اما طبیعی است که چالش و بحران در منطقه ادامه خواهد داشت.

لذا بحث خروج نیروهای آمریکایی ار افغانستان درکار نخواهد بود ولی برای فریب افکار عمومی ممکن است 100 نظامی را بیرون ببرند اما 1000 نظامی دیگر را وارد کنند. مگر اینکه زمینه اخراج آمریکایی ها از افغانستان فراهم شود.

محمد شفیق همدم مشاور سابق ناتو در افغانستان دراین باره گفت: به باور من زمان جنگ جاری در افغانستان به انقضا رسیده است. این جنگ به هر قیمت که می شود باید انتها یابد و در این امر جو بایدن نیز مصمم به نظر می رسد اما در این مورد روش وی با روش ترامپ متفاوت است.

روش بایدن با ترامپ نه تنها در خصوص افغانستان بلکه در خصوص تمام منطقه و دنیا متفاوت است. به نظر من بایدن به افغانستان از سه بعد می پردازد. بعد وسیع راهبرد آمریکا برای خاورمیانه، بعد متوسط راهبرد این کشور برای آسیای جنوبی و بعد فشرده آن منحصر به آسیای مرکزی می شود. پس می توان گفت که اوضاع منطقه و روابط آمریکا در این سه بعد می تواند دیدگاه بایدن را در خصوص افغانستان تعریف کند.

بدون شک که سیاست رهبران دموکرات یا لیبرال در قبال خاورمیانه و دنیا متعادل و متناسب با روش این کشورها است. باوجود آن بایدن حتی در زمانی که معاون اوباما بود تأکید بر کاهش نیروهای آمریکایی داشت و در آینده نزدیک با توجه به آنکه رئیس جمهور منتخب آمریکا است، صلاحیت تصمیم گیری را نیز به عهده دارد. پس توقع می رود که بایدن نیز روی پایان جنگ در افغانستان متمرکز خواهد بود، اما سیاست دموکرات ها در خصوص خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان آشکار است و این سیاست عبارت از کاهش تدریجی نیروهای آمریکایی و مشروط به بهبود امنیت افغانستان است. از این رو می توان گفت که نیروهای آمریکایی افغانستان را با شتاب ترک نخواهند کرد.

در خصوص مذاکرات با طالبان، فکر نمی کنم که بایدن فرایند مذاکرات آمریکا و طالبان را متوقف کند؛ اما یک مکث طولانی در فرایند مذاکرات صلح باید شکل بگیرد. بایدن برای مرور و حتی بازنگری راهبرد مذاکرات با طالبان احتیاج به وقت دارد و این کار می تواند که نتایج فرایند مذاکرات بین الا فغانی را با تأخیر روبرو کند.

دکتر داود عرفان، رئیس دفتر هرات انیستیتو مطالعات استراتژیک افغانستان؛ فکر می کنم مذاکرات با شیوه جدیدی ادامه خواهد یافت . به این معنی که امتیازات دوره ترامپ تعدیل خواهد شد.

دکتر عرفان پیشتر نیز در تبادل نظر با مهر در خصوص مذاکرات صلح دوحه گفته بود: مردم افغانستان امیدوارند مذاکراتی که در دوحه در حال اجرا است در 3 لایه به پایان برسد.

اول آنکه، مردم افغانستان و بویژه طرف هایی که در دوحه در حال مذاکره هستند درباره موارد مهمی همچون توزیع قدرت، توزیع ثروت و پایان دادن به تمامی مواردی که موجب تشدید منازعه در افغانستان می شود به توافق برسند.

دوم، کشورهایی که هر یک منافعی را در افغانستان دنبال می کنند به توافق جامعی برسند و به اعتقاد بنده افغانستان باید بی طرفی خود را در میان کشورها و قدرت های عظیم حفظ نموده و این نکته را به عنوان یک اصل بپذیرد و کشورهای دیگر نیز به جنگ نیابتی خود در افغانستان پایان بدهند.

در بخش یا لایه سوم نیز قدرت های عظیم باید به این توافق برسند که دیگر بدنبال انجام بازی های عظیم در افغانستان نباشند.